آزربایجان اوشاقی(بچه آزربایجان)
اسم ( آد ) اسم کلمه ای است که برای نامیدن انسان ، حیوان یا چیزی به کار می رود . ( آد او سؤزلوکدور کی اونون وسیله سیله بیر کیمسه نی ، بیر زادی ، و ... آدلاندیریروخ ) مانند : علی ، سنگ ، خانه ، ستاره ، ( داش ، ائو ، اولدوز ) اسم ساده : اسمی که فقط از یک جز معنی دار ساخته شده باشد اسم ساده می گوئیم . اسم ساده فقط از ریشه کلمات ساخته می شود . ( ساده آد یالقیز بیر پارچا سؤزدن دوزه لیب ) مانند : اسب ، درخت ، آب ، پرنده ، ( آت ، آغاج ، سو ، قوش ) اسم مرکب : اسم مرکب اسمی است که از دو یا چند جز ساخته شده باشد . ( مرکب آد او آدا دییه روخ کی ایکی یادا ایکی پارچا سؤزدن چوخنان دوزه لیب ) مانند : خیر خواه ( خیر + خواه = خیرخواه ) تیرآهن ( تیر + آهن = تیرآهن ) که کلیک + اوتی = که کلیک اوتو ( کاکوتی ) ترکی آذربایجانی دیلینده مرکب آد بئله سینه دوزه لیر 1 – ایکی آددان که کلیک + اوتی = که کلیک اوتی 2 – بیر آددان و بیر اک دن داش + لیق = داشلیق دمیر + چی = دمیرچی 3 – بیر آد و بیر ائیله مدن گلین + بوغان = گلین بوغان گونه + باخان = گونه باخان 4 - ایکی ائیله مدن گئدن + گلن = گئدن گلن آل + وئر = آل وئر 5- بیر آد و بیر صیفت دن کور + اوغلو = کور اوغلو قارا + چمن = قاراچمن 6 – بیر ائیله م و بیر اک دن یاز + ی = یازی که س + ه ر = که سه ر 6 – بیر آد و بیر سایی دان ایکی + قولاق = ایکی قولاق اون + گون = اون گون اسم جمع : به کلمه ای که به ظاهر مفرد و در معنی جمع باشد اسم جمع می گوئیم . ( سؤزلوکلری کی اوزده بیر اما معنی ده آرتیق دیلار جمع آد دییه روخ . ) مانند : مردم ، لشکر ، گله ، جماعات ، قوشون ، سورو جمع بستن اسم : در زبان فارسی گروهی از اسمها با ها و گروهی با ان و برخی با هردو جمع بسته می شوند . مانند : گلها ، میوه ها ، کتابها مردان ، دلاوران ، گوسفندان ( درختها ، درختان ) ( نیلوفها ، نیلوفران ) ترکی آذربایجانی دیلینده آدلاری جمع باغلاماق اوچون ، اونلارین آخیرینه « لار» یادا کی « له ر» آرتیراروخ . آغاجلار ، داغلار ، ائو له ر ، یئرله ر جمعهای عربی در فارسی : علاوه بر اسمهای فارسی و نیز عربی و غیر آن که در فارسی با دو نشانه جمع فارسی ( ها و ان ) به صورت جمع در می آیند ، بسیاری از صفتها و اسمهای عربی به صورت جمع عربی در زبان فارسی به کار می روند مانند : اطلاعات ، روحانیون این گونه جمعهای عربی را می توان به شرح زیر دسته بندی کرد : 1 – اسمهائی که به ین ختم می شوند ( مسلمین ، معلولین ، معتادین ) 2 – اسمهائی که به یای نسبت عربی ختم می شوند ( انقلابیون ، روحانیون ) 3 - اسمهائی که به ات جمع بسته می شوند ( انحصارات ، ادارات ، مکاتبات )
قالب جدید وبلاگ پیچک دات نت |