سفارش تبلیغ
صبا ویژن






آزربایجان اوشاقی(بچه آزربایجان)

در زبان فارسی هفت نوع کلمه وجود دارد :

اسم ، فعل ، ضمیر ، صفت ، قید ، حرف و شبه جمله ( صوت )

شیشه شکست .

علی وارد اتاق شد .

سیمین خندید .

در دوجمله بالا ، هریک از اینه یک جمله خبری است . ما می توانیم هر یک از این جمله ها رابه وسیله پرسش و پاسخ به دو قسمت تقسیم کنیم .

چه شکست ؟ شیشه . چه کسی وارد اتاق شد ؟ علی چه کسی خندید ؟ سیمین .

قسمت اول جمله ما ( شیشه ، علی ، سیمین ) کسی یا چیزی است که درباره آن خبری می دهیم .

( شکست ، وارد اتاق شد ، خندید ) خبری است که درباره قسمت دوم می دهیم .


نهاد : قسمتی از جمله است که درباره آن خبری می دهیم .

گزاره : خبری است که درباره نهاد می دهیم .

قسمت اول جمله ما گروهی از کلمه ها را تشکیل داده اند که به آنها اسم می گوئیم .

اسم : اسم کلمه ای است که برای نامیدن کسی یا چیزی یا حیوانی و اشیائی به کار می بریم و می توانیم امری را به آن نسبت دهیم .

قسمت دوم جمله ما گروهی است که آنها را فعل می نامیم .

فعل : فعل کلمه ای است که انجام گرفتن یا انجام پذیرفتن کار یا داشتن و یا پذیرفتن حالتی را در زمان حال یا آینده و یا گذشته بیان می کند .

در جمله های « علی وارد اتاق شد .» « شاگردان آمدند. » می توانیم به جای کلمه علی « او » و به جای شاگردان « آنها » بگذاریم .

مانند : او وارد اتاق شد . آنها آمدند .

« او » و « آنها » در این جمله ها به جای اسم نشسته اند و با آوردن این دو کلمه دیگر خود اسمها را نمی آرویم . « او » و « آنها » و کلمه هایی مانند آنها را که جانشین اسم می شوند ضمیر می نامیم .

ضمیر : ضمیر کلمه ای است که به جای اسم می نشیند .

می توانیم وابسته هائی برای اسم بیاوریم و و به وسیله آنها خصوصیتهائی را به اسم نسبت دهیم . مانند مثال زیر :

دل نازکم شکست .

کلمه نازک نوع دیگری از کلمه است و به این کلمه صفت می گوئیم .

صفت : صفت کلمه ای است که یکی از ویژگیهای اسم مانند نرمی و زبری ، کوچکی و بزرگی ، زشتی و زیبائی ، .. را بیان می کند .

در جمله « شاگردان آمدند » می توانیم وابسته ای برای فعل بیاوریم و بطور مثال بگوئیم : شاگردان آهسته آمدند .

« آهسته » وابسته به فعل است و نشان می دهد که عمل « آمدن » به آهستگی صورت گرفته است . « آهسته » اینجا نوع دیگری از کلمه است که به آن قید می گوئیم .

قید : قید کلمه ای است که فعل را به یکی از مفهومهای زمان ، مکان ، حالت ، تاکید ، کیفیت ، تکرارو ... وابسته می کند . به عبارت دیگر ، قید کلمه ای است که درباره فعل توضیحی می دهد .

در جمله « جمشید می نویسد » می توانیم وسیله ای را که جمشید با آن می نویسد بیان کنیم . به طور مثال بگوئیم : جمشید با خودکار می نویسد .

در این جمله « خودکار » وسیله ای است که عمل « نوشتن » را انجام می دهد .« با » کلمه ای است که « حرف » نامیده می شود .

حرف : حرف کلمه ای است که به خودی خود معنی ندارد و برای نسبت دادن و مربوط کردن کلمه ای به فعل یا اجزای جمله به یکدیگر یا به عنوان نقش نما و یا مربوط کردن دو جمله به یکدیگر به کار می رود .


« کاش می توانستیم انسانهای خوبی باشیم »

در این جمله آرزوئی بیان شده است « کاش » احساس و عاطفه ای را بیان می کند و مفهوم جمله از آن به دست می آید . کاش ، افسوس ، مبادا و ... نوع دیگری از کلمه است که به آن شبه جمله می گوئیم .

شبه جمله : شبه جمله کلمه ای است که به وسیله آن حالتهای روحی و درونی خود مانند شادی و غم و درد و آرزو و تاسف و ... را بر زبان بیاوریم .

................................................................................................................................................

اسم ( آد ) : آد بیر سؤزلوکدور کی اوندان کیمسه نی ، بیرزادی ، بیر حئیوانی ، کندی و ... چاغیراریق .

اؤرنه ک : علی – قیزیل گول - پیشیک – آراز – ماکو – و ...

فعل ( ائیله م ) : ائیله م بیر سؤزلوکدور کی اندان بیر ایشین گؤرمه سین و گؤرولمه سینی ( ایندی ، گه له جه ک ، گئچمیش ) چاغدا گؤرسه ده روخ .

اؤرنه ک : گه لیره م – گه له جاغام – گه لمیشدیم

ضمیر : بیر سؤزلوکدور کی آدین یئرینه قویا بیله ریک .

اؤرنه ک : او – اونلار

صفت : بیر سؤزلوکدور کی آدین نئجه اولدوغونو( یاخجی – پیس – اوجا – آلچاق و ... ) تانیتدیرار .

قید : قید سؤزلوکدور کی ائیله مین نه سه یاخ ، نه چاغ ، نه دورومدا اولدوغونو گؤرسه ده ر .

اؤرنه ک : علی تئز گلدی .

حرف :حرف بیر سؤزلوکدور کی ، اؤز باشینا هئچ معناسی یوخدور و سؤزلوکلری ، سؤزلری بیری بیرینه یاپیشدیرماقدان اؤتور ایشله ده روخ .

شبه جمله : سبه جمله بیر سؤزلوکدور کی اوندان اوره کمیزین خوش ، خینوو ، ایسته ک ، حئیفسیله نمه کین دیلیمیزه گه تیره روخ .


نوشته شده در پنج شنبه 92/2/26ساعت 6:54 عصر توسط آتامین بالاسی(بچه ی بابام) نظرات ( ) |



قالب جدید وبلاگ پیچک دات نت