آزربایجان اوشاقی(بچه آزربایجان)
فعل لازم ( تاثیرسیز ) و فعل متعدی ( تاثیرلی ) فعل لازم یا تاثیرسیز فعلی است که مفعول نداشته باشد و اثر و نتیجه فعل فقط به فاعل برگردد. مانند : گلمک : آمدن فعل متعدی یا تاثیرلی فعلی است که هم فاعل و هم مفعول داشته باشد. مانند : آپارماق : بردن قوروتماق : خشک کردن قورخوتماق : ترساندن ایشلتمک : به کار بردن چیخارتماق : درآوردن
آرا سؤز ، ظرف = قید آرا سؤز ، ظرف یا قید کلمه ای است که کمیت ، کیفیت ، زمان ، مکان ، حرکت ، حال و فعل را بیان می کند. بیر نئچه آراسؤز تئزدن یاواش دان زوراکی ترسینه دوزونه سورعتله شددت له آراسؤز ( ظرف ) مکان مرکب = قید مکان مرکب قید مکان مرکب در ترکی آذربایجانی از دو کلمه متضاد ساخته می شود. مانند : ساغا - سولا = راست و چپ ساغا - سولا باخیمر = چپ و راست را نگاه نمی کند. اوزاقدان - یاخیندان = از دور و نزدیک صرف فعل کمکی توانستن در ترکی آزربایجانی و فارسی توانستن : ائلیه بیلمک گله بیله رم : گله بیللم ، ائلیه بیله رم گله ( می توانم بیایم ) گله بیله رسن : ائلیه بیلرسن گله سن ( می توانی بیایی ) گله بیلر : ائلیه بیلر گلسین ( می تواند بیاید) گله بیله ریک : گله بیللیک ، ائیله بیله روخ گلاخ ( می توانیم بیاییم ) گله بیله رسیز : ائلیه بیلرسیز گله سیز ( می توانید بیایید ) گله بیله رلر : ائلیه بیله للر گله لر ( می توانند بیایند ) باغلاییجی یا حرف ربط باغلاییجی در لغت به معنی پیوند دهنده است. همان طور که از معنی اش معلوم می شود ، در دستور زبان ترکی آذربایجانی باغلاییجی دو کلمه یا دو جمله را به هم وصل می کند و ربط می دهد. باغلاییجی یا حرف ربط به دو گروه تقسیم می شود: الف - تابع لیک مانند: 1 -آیدین لاشدیرما: کی بئله کی بئله کی بگؤرونور ساباح قار یاغاجاق : اینطور که معلومه فردا برف خواهد بارید. 2 -سبب : چونکی ، اوناگؤره کی
صفت در ترکی آذربایجانی صفت کلمه ای است که شکل ، علامت ، رنگ و سایر اوصاف اسم را بیان می کند و به سوال های ( چطور ؟ ، چگونه ؟ ) جواب می دهد. در زبان ترکی آذربایجانی صفت قبل از موصوف می آید. صفت پیوند تصریفی قبول نمی کند و به صورت مفرد می آید. صفت سه نوع است: صفت ساده ، صفت پیوندی ، صفت مرکب 1 - صفت ساده : صفتی ااست که فقط از یک ریشه تشکیل شده است . مانند: آغ کاغاذ : کاغذ سفید گؤزل قوش : پرنده زیبا اوجا داغ : کوه بلند یاخشی آدام : آدم خوب
اشکال نسبی صفت نشانه های نسبی صفت: راق ، رک ، دن ، دان ، لاپ ، چوخ ، ان ، اولدوقجا ، دوم ، سؤر ، تر ، شین ، ومتول ، یمتل ، یمتیل ، آز ، آچیق ، آلا مثال ها: قیرمیزی راق : سزخ وش ، سرخ فام قیرمیزیمتیراق : سرخ فام ، قرمز رنگ قیرمیزیمتیل : سرخ فام ، سرخ گونه گوده رک : کوتاه قد بالدان شیرین : شیرین تر از عسل بیباردان آجی : تلخ تر از فلفل سلام دوستان اینجا لینکی رو قرار دادم که دوستان میتونند قران کریم رو به ترکی آزربایجانی هم بخونند.برای مشاهده بروی ادرس کلیک کنید http://www.quranikerim.com/body.htm دوشونجه رسول ملک زاده بوگون گله جکدی دوشونجه "دوش"لریمدن "اؤنجه". سونرا یوباندی یوخوم گلدی کیمسه گلمه دی ، و کیمسه قالخمادی او یاتاقدان... *** من اینجیمیشدیم اؤزومده کی اؤزومده ن. و دویغوساللیقلا بوغوردوم اونو. گلمه دی دوشونجه. و یازدی کی : - سن بو آغیر یوخودان "دوش" "اؤنجه"... 22/4/91
چوخ کئچمیشم بوداغلاردان دورنا گوزلو بولاقلاردان ائشیتمیشم اوزاقلاردان ساکیت آخان آرازلاری سینامیشام دوستو یاری ... ائل بیلیریکی سن منیمسن یوردوم یووآم مسکنیمسن آنام ، دوغما وطنیمسن آیریلارمی ؟ کونول جاندان آذربایجان ، آذربایجان من بیر اوشاق سن بیر آنا اودور کی ، باغلیام سانا : هانکی سمته ، هانکی یانا هی اوچسامدا یووآم سنسن ائلیم گونوم اوبام سنسن فقط سندن گن دوشنده آیریلیق مندن دوشنده ساچلاریما دن دوشنده بوغار آیلار ، ایللر منی قیناماسین ائللر منی
قالب جدید وبلاگ پیچک دات نت